Lösemi Değil Sevgi Bulaşır (2-8 Kasım Lösemi Haftası)
Lösemiye ve diğer kan kanserlerine dikkat çekmek, toplumu bilinçlendirmek, tedavi için erken teşhisin önemini vurgulamak ve lösemili çocuklara karşı doğru yaklaşımları öğretmek için her yıl 2-8 Kasım haftası “Lösemili Çocuklar Haftası” olarak düzenlenmiştir.
Lösemi ciddi fakat tedavisi olan bir hastalıktır. Lösemili çocuklarımızın ihtiyacı olan ‘Sevgi, umut ve iyilik’tir.
“Lösemi Değil Sevgi bulaşır” diyerek bu savaşçı küçük kahramanların yardımcısı ve destekçisi olalım.
SOMET
Lösemi (Kan Kanseri) Nedir?
Lösemi, kemik iliği ve lenfatik sistem de dahil olmak üzere vücudun kan oluşturan dokularında meydana gelen kan kanseridir. Lösemi beyaz kan hücrelerinin anormal büyümesi ile karakterizedir. Leukemia olarak da bilinen lösemi (kan kanseri) öncelikle kemik iliğini, daha sonrasında da tüm organları ele geçirir. Olgunlaşmış akyuvarların kontrolsüz artışına bağlı şekilde gelişirse kronik ve yavaş seyirlidir. Olgunlaşmamış akyuvarların kontrolsüz artışına bağlı gelişenler ise akut yani hızlı seyirli olarak tanımlanır.
Lösemi (Kan Kanseri) Neden Olur?
Lösemi’ye, kemik iliğinde ki hücre DNA’larının mutasyona uğraması sonucu normal çalışamaması veya vücutta ki beyaz kan hücrelerinin sayısındaki artışın neden olur. Bunu etkileyen faktörler arasında sigara tüketimi, radyasyon veya kimyasala fazla maruz kalmak, genetik faktör, down sendromu, beslenme bozuklukları ve daha önce alınan kemoterapi tedavileri yer almaktadır.
Lösemiye neden olan durumlar genel hatlarıyla şunları içerir:
-Aşırı sigara ve alkol tüketimi
-Çok fazla radyasyon veya belirli kimyasallara maruz kalmak
-Genetik faktör
-Down sendromu
-Beslenme bozuklukları
-Daha önce alınan kemoterapi veya radyasyon tedavisi
-Öpücük hastalığı
-Katkı maddesi içeren gıdalar
-Hava kirliliği
-Çürüyen ve bozulan besinler
-Lösemi (Kan Kanseri) Belirtileri Nelerdir?
Lösemi belirtisi olarak halsizlik ve yorgunluk, gece terlemeleri, ateş, iştahsızlık ve kilo kaybı ile birlikte lenf düğümlerinde şişme, tekrarlayan burun kanamaları, sık yaşanan enfeksiyonlar ve kolayca morarmalar kan kanseri belirtisinin bulgularıdır.
Kemik iliğinde başlayan lösemi hastalığı şu belirtilere neden olur:
-Gece terlemeleri
-Boyun, koltuk altı ve kasık bölgesindeki lenf bezlerinde şişme
-Sıklaşan ve ateş yapan enfeksiyonlar
-İştahsızlık ve kilo kaybı
-Kemik ve eklem ağrıları
-Diş etlerinde kanama
-Anemi ve buna bağlı yorgunluk
-Kolayca morarma ve kanamalar oluşması
-Sıklaşan burun kanamaları
-Dalak ve karaciğer gibi organlarda büyüme
Özellikle koltuk altı lenf bezlerinde büyüme, ateş, gece terlemeleri, kemik ağrısı, ciltte kırmızı lekeler, kilo kaybı, diş eti kanamaları, tekrarlayan şiddetli enfeksiyonlar, devamlı halsizlik ve yorgun hissetme, sıklaşan burun kanamaları ve nefes darlığı akut lösemi belirtileridir.
Çocuklarda Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Tüm çocukluk kanserleri göz önüne alındığında bu kanserlerin yaklaşık yüzde 30’unun lösemi olduğu görülmektedir. Çocukluk çağı kanserleri ve lösemi sıklıkla 2-5 yaş ya da 5-10 yaş aralığında görülmektedir. Çocuklarda löseminin çok kapsamlı klinik bulguları olsa da bazı belirtiler hastalığı daha çok ele verir. Çocuklarda lösemi belirtileri şöyle sıralanabilir:
-İştahsızlığa bağlı hızlı kilo kaybı
-Cilt renginde solukluk
-Vücutta morluklar
-Karında şişlik
-Eklem ağrıları
-Uzun süre devam eden inatçı ateş
Diğer yandan çocuklarda löseminin nedenlerinden biri de D vitamini eksikliği olarak kabul edilir. Erken yaşta görülen raşitizm ve buna bağlı olarak ortaya çıkan D vitamini eksikliğinin kanser üzerinde etkili olduğunu gösteren çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle çocukların uygun hava şartlarında ve uzmanların önerdiği saatlerde güneş görmesi çok önemlidir. Lösemide genetik faktörlerin önemi de göz ardı edilmemelidir.
Kanserden korunmak için Neler Yapmalıyız?
-Sağlıklı ve dengeli beslenin, obeziteye karşı önlem alın.
-Sigara içiyorsanız mutlaka bırakın ve pasif içici olmayın.
-Alkol kullanmayın, tüketimini sınırlandırın.
-Gün içinde hareketli kalın ve düzenli egzersiz yapın.
-Bazı kanser türlerine özel aşılarınızı olun.
-Kanserojen olabilecek bazı kozmetik ürünlerden uzak durun
-Temizlik ve kişisel bakım için doğal ürünler kullanın
-Fırsat buldukça temiz hava alın
-Elektronik cihazlarınızla aranıza mesafe koyun
-Stres yönetimine özen gösterin
-Uyku kalitesine önem verin.
-Güneşten doğru faydalanın.
-Vücudunuzdaki bazı belirtileri önemseyin.
-Rutin kontrollerinizi yaptırın.
Çocuklarına lösemi teşhisi konan ailelerin dikkat etmesi gereken psikolojik faktörleri
- İyileşmeye dair umut aşılanmalı : Lösemi tedavisinde iyileşmeye dair umudun, tedavinin olumlu sonuçlanmasına önemli katkılar sağlar. Bu nedenle ailenin vereceği doğru bilgilendirme ve motivasyon hastalıkla mücadelede büyük rol oynar. Lösemi çok yoğun ve uzun süreçli bir tedavi gerektiren bir hastalık. Bu süreçte hem çocuk hem ailesi psikolojik olarak çok etkilenir. Bu yoğun tedavide en çok ihtiyaç duyulan unsur şüphesiz psikolojik destektir.
- Yerinde ve zamanında konuşmak önemli : Çocuğun içinde bulunduğu durumu netleştirmek; onu bu sürece hazırlamak için gerçeği saklamak yerine, konuşmak her zaman daha iyidir. Çocukla bu konuyu konuşurken dikkat etmeniz gereken en önemli şey her zaman onun yanında olduğunuzu ve sevgimizi ona hissettirmek olacaktır.
- Çocuğa umut aşılayın!: Çocuğun hastalığıyla ilgili yapılacak bilgilendirmede ebeveynlerin bir uzman tarafından yönlendirilmesi önemlidir. Anne babanın hastalığı tanıması, tedavisi olan bir hastalık olduğunu bilmesi ve çocuklarıyla konuşurken sakin, soğukkanlı ve nötr olabilmeleri oldukça önemlidir. Konuşmada sıcak bir dil kullanılmalı, sevgi ve güven hissi aşılanmalı ve kötü tablolardan uzak durulmalıdır. Hastalığın yüzde 90 tedavisinin olduğu, çocuğun anlayacağı bir dille ifade edilmeli ve hep olumlu örnekler paylaşılmalıdır.
- Çocuğun yeteneklerini destekleyin!: Çocukların uzun süreçli tedavilerinde en önemli destekleyici morallerinin yüksek olmasıdır. Tedavilerden dolayı çocuğun hareketlerinde kısıtlamalar olabilir, bu yüzden yeteneklerini destekleyerek çocuğun daha keyifli zaman geçirmesi sağlanabilir. Özellikle resim yapmak, maket yapmak, el faaliyetlerini geliştirecek oyunları desteklemek hem çocuğun kaslarını güçlendirecek hem de keyifli zaman geçirmesini sağlayacaktır.
- Maske takmanın önemini anlatın: Hastane dışı geziler hasta çocuğun motivasyonu oldukça arttırmaktadır. Çocuğa maske takmanın önemi de bilinçli bir şekilde anlatılması gerekmektedir.
- Arkadaşları tarafından dışlanmasını engelleyin: Tedavi süreci hafifledikçe çocuklar hayat akışına devam edecek, rahatlıkla okula gidebilecek ve arkadaşlarıyla zaman geçirecektir. Toplumsal olarak anne babaların yapması gereken en önemli unsur, çocuklarını bu konularda bilinçlendirmektir. Lösemili çocukların okuldan uzak kalması, arkadaşları tarafından dışlanması, toplumun bu çocukların iyileşme şansının olmadığını düşünmesi ve özellikle takılan maskeler yüzünden hastalığın bulaşıcı olduğunun sanılması, lösemili çocuklar ve ailelerinin en çok karşılaştıkları durumdur. Çocuklarınızın sınıf arkadaşı veya oyun arkadaşı da böyle zorlu bir süreçten geçmiş olabilir. Ebeveynlerin çocuklarını bu konuda bilinçlendirmesi, arkadaşlarını onlara karşı anlayışlı ve özenli davranmaları, onları asla dışlamamaları gerektiği ve sevgilerini göstermeleri konularında bilgilendirmeleri çok önemlidir.
- Toplum olarak küçük savaşçıları destekleyelim! Çocukların hastane yatış süreçleri çok uzun olduğundan onları eğlendirecek, motivasyonlarını yükseltecek aktivitelere çok ihtiyaçları vardır. Tedavi koşulları el verdiğince tüm alanlarda sağlamak; çocuklar için eşsiz bir destek olacaktır. Sizin küçük de olsa bir el uzatmanız onun tedavisindeki sihirli değnek olacaktır.
(https://indigodergisi.com/2016/06/losemi-hastasi-cocuklara-nasil-davranilmali/#google_vignette)
Lösemili Çocuklar İçin Yapabileceklerimiz
- Lösev Vakfı’na gönüllü olmak
- Kan ve ilik bağışında bulunmak
- Lösemili çocukların ailelerinin ürettiklerini satın almak
- Çevremizde farkındalık projeleri oluşturmak
- Sağlıklı bir hayat için önlem şart
- Lösemili çocuklara bulaşıcı bir hastalığı varmış gibi yaklaşmamak
SOMET
04.11.2024
