Dünya Çocuk Hakları Günü (20 Kasım )
Savaş, yoksulluk ve sefaletin olduğu yerlerde yaşam mücadelesi veren çocukları korumak ve yaşam koşullarını iyileştirmek için 20 Kasım 1989 tarihinde, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, çocuk haklarına dair sözleşmeyi imzalamış ve o tarihten bugüne 20 Kasım “Dünya Çocuk Hakları Günü” olarak ilan edilmiştir.
Dünya çocuklarının İhmal ve istismardan korunması, kötü muamele ile karşılaşmaması ve çocuk haklarının korunması amacıyla 20 Kasım 1989 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda 193 Ülke tarafından “Çocuk Hakları Sözleşmesi” kabul edilmiş ve Türkiye Cumhuriyeti de 1990 yılında bu sözleşmeyi imzalamıştır.
Çocuğun yasal tanımı nedir?
Çocuk hakları sözleşmesinde 18 yaşından küçük her insan çocuk sayılır. Çocuk koruma kanununda, kanunun uygulanmasında çocuk daha erken yaşta ergin olsa bile 18 yaşını doldurmamış kişi olarak çocuğun yasal tanımı yapılır.
Çocuk hakları nelerdir?
Çocuk hakları, kanunen veya ahlaki olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır.
Çocuk hakları önemlidir?
Çocukların sevgiye, şefkate ve korunmaya herkesten daha çok ihtiyacı vardır. Çocuk toplumun bir parçası ve gelecekteki toplumun güvencesidir. Bu bakımdan çocuk haklarının özgürlük içinde ve dengeli bir şekilde korunması hem çocuk hem de toplum için faydalıdır. Bu nedenle çocukların gelişimine önem vermek zorunludur. Kişi nasıl bir çocukluk geçirirse ileride de öyle bir birey olur. Ancak, özgürlük içinde, baskıya ve şiddete maruz bırakılmadan yetişen çocuk ileride yaşadığı toplumun sağlıklı olmasını ve aynı zamanda kendisinin de yaşadığı topluluğun bir parçası olmasını sağlayacaktır.
Çocuk hakları sözleşmesi nedir?
Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, çocukların eğitim, sağlık, yaşam, beslenme, barınma ve toplum haklarını güvence altına alan uluslararası bir sözleşmedir. Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından, üye devletlerin sözleşme tarafları ve toplam 196 imza sahibi ile kabul edilmiştir. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme hükümleri çocukların hangi haklara sahip olması gerektiği ve bu hakların altında yatan dört ilkeyi şöyle açıklamıştır.
Ayrımcılık Yapmama
Tüm çocukların her koşulda ve her zaman potansiyellerini geliştirme hakkına sahip olduğunu vurgular. Cinsiyet, ırk, etnik köken, ulusal köken, din, engellilik, cinsel yönelim veya diğer statüleri ne olursa olsun her çocuk eşit eğitim hakkına sahip olmalıdır.
Çocuğun Yüksek Yararı
Çocuklarla ilgili tüm eylem ve kararlarda, çocuğun yüksek yararı her şeyden önce gelmelidir. Bu ilke aynı zamanda farklı haklar arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde de temel olarak kullanılmaktadır.
Yaşama ve Gelişme Hakkı
Bu, çocuklara tam gelişme ve temel hizmetlere erişim için eşit fırsatlardan emin olunması gerektiği anlamına gelir. Örneğin, engelli çocukların tam potansiyellerine ulaşmaları için eğitim ve sağlık hizmetlerine yeterli erişimi olmalıdır.
Katılım Hakkı
Çocuk haklarıyla ilgili tüm konularda çocukların görüşlerine değer verilmesi ve saygı gösterilmesi gerektiğini vurgular.
Çocuk hakları sözleşmesi’nin maddeleri nelerdir?
- Yaşama ve gelişme hakkı,
- Bir isme ve vatandaşlığa sahip olma hakkı,
- Sağlık hizmetlerinden faydalanabilme hakkı,
- Eğitim hakkı,
- İnsani şartlarda yaşam hakkı,
- İstismar ve ihmalden korunma hakkı,
- Ekonomik sömürüden korunma hakkı (çocuk işçiler),
- Uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı,
- Düşünce özgürlüğü hakkı,
- İfade özgürlüğü hakkı,
- Engelli çocukların hakkı,
- Dinlenme, eğlence ve kültürel faaliyetler için zamana sahip olma hakkı.
20 Kasım Dünya Çocuk Hakları günü nedeniyle dünyanın neresinde olursa olsun çocukların çalıştırılma, şiddet, ihmal, istismar, açlık, savaş, terör, göç, erken evlilikler gibi nedenlerle yaşadıkları haksızlıkların son bulmasını temenni ediyoruz.
Unutmayalım ! Sevgi, eğitim, yaşam, sağlık, korunma gibi haklar tüm çocuklarımızın en doğal hakkıdır.
SOMET
20.11.2024
